Justina Oosters: Zangdienst

Met respect voor de tekst.......

Rond 1100 schreef een vermoedelijk Vlaamse monnik in een Engels klooster de volgende tekst: ‘Hebban olla vogala nestas hagunnan hinase hic enda thu wat unbidan we nu’. In ‘gewoon’ Nederlands staat er: ‘Alle vogels zijn nesten begonnen, behalve jij en ik. Waar wachten we nog op?’ Romantisch? Ja. Oud? Zeker. Maar het is niet de oudste Nederlandse zin, zoals werd gedacht sinds de ontdekking van deze regels in 1932.

Er zijn Oudnederlandse teksten gevonden die ouder zijn dan ‘Hebban olla vogala’. De Wachtendonckse Psalmen bijvoorbeeld, een in het Oudnederlands vertaald psalmenboek uit de tiende eeuw. Ook zijn er losse zinnen gevonden in andere, nog oudere teksten. Sinds een aantal jaren wordt ‘maltho thi afrio lito’ (‘ik maak je vrij, halfvrije’) algemeen beschouwd als de oudste Oudnederlandse zin. Hij komt uit een zesde-eeuws wetboek. De zin werd uitgesproken als een halfvrij persoon (een gedeeltelijk onvrije boer of een ‘laat’) vrij werd verklaard.